در صورت و معنی که تو داری چه توان گفت؟

بدون شک یکی از سرآمدان سردبیری و ستون‌نویسی پس از انقلاب، جلال رفیع است. یادداشت‌نویسی در مطبوعات، سهل ممتنع است. سهل از این جهت که هر کسی فکر می‌کند یادداشت یعنی یک متن دویست سیصد کلمه‌ای درباره یک موضوع؛ و ممتنع از این جهت که کاری است کارستان. یادداشت‌های سردبیران روزنامه‌ها حکم سرمقاله یعنی اعلام موضع رسانه را هم دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ویژگی سرمقاله روزنامه، واکنش فوری به یک موضوع/پدیده، موضع روشن و پرهیز از گرد گویی، توان تحلیل، ارائه پیشنهاد، قدرت پیش‌بینی و موج‌آفرینی است. سرمقاله‌نویس، فرصتی محدود دارد؛ روزنامه‌اش در واپسین ساعات شب به زیر چاپ می‌رود و عیار قلم‌ورزی در همین محدودیت زمانی روشن می‌شود، وگرنه کاری ندارد که پس از روشن‌شدن همه ابعاد و حواشی، یادداشت نوشت. او مجبور است با وجود آن که شاید هنوز تمام ابعاد واقعه/ پدیده، روشن نیست موضع بگیرد؛ از پُرگویی و اِطناب بپرهیزد و مستقیم به سراغ اصل مطلب برود. سرمقاله‌نویسان در شرایطی که دیگران هنوز نتوانسته‌اند موضوع را هضم کنند، چراغ اول را روشن می‌کنند و بر اساس مارپیچ سکوت، در شکل‌دهی به افکار عمومی و خواص موثرند. پُرخوانی، قلم ‌روان، بهره‌مندی از نظام معرفتی، سرعت انتقال، اطلاعات عمومی بالا، تسلط به اصول حرفه‌ای، حافظه‌ی در دسترس، اعتمادبه‌نفس و ریسک‌پذیری از لوازم سرمقاله‌نویسی و ستون‌نویسی است.
طلال سلمان، سردبیر افسانه‌ای روزنامه السفیر لبنان در دهه ۸۰ میلادی و پس از آن را حتما می‌شناسید. مشهور بود که وزارت‌خارجه سوریه هر روز، موضع خود را براساس سرمقاله‌ی طلال تنظیم می‌کند. گرچه این گزاره ممکن است آغشته به اغراق باشد ولی از تاثیر یادداشت‌های فنی حکایت دارد. گروه زیادی از روزنامه‌نگاران که کار خود را در دهه شصت شروع کرده‌اند وامدار آقا جلال‌اند، هر چند خود او با طبع فروتنانه و پرهیز از خودنمایی و جلوه‌گری و فاکتورسازی و صفت و عنوان جعل‌کردن برای خود چنین چیزی را نه به زبان می‌آورد، و نه حتی در دل مرور می‌کند و باور دارد.
ارزیابی هر شخص/پدیده، به قول امروزی‌ها در کانتکست خودش درست است. سردبیر یکی از دو روزنامه اصلی بودن در روزگاری که اولا روزنامه‌ها ارج و قربی داشتند و تیراژهای چند صدهزاری را روانه دکه می‌کردند که ارتفاع آنها با واحد متر سنجیده می‌شد و در دوره‌ای که روزنامه‌ها به معنای واقعی، جریان‌ساز بودند و ثانیا در زمانه‌ای که تعداد روزنامه‌ها (و رسانه‌های خبری) به عدد انگشتان دست نمی‌رسید با سردبیر بودن در سال‌های اخیر تفاوت دارد. این را نمی‌گویم که ارزش سردبیران امروز را ناچیز بشمارم بلکه تاکید بر این نکته است که آن سردبیران و آن تحریریه و آن یادداشت‌نویسان، حسابی جداگانه دارند و دست نیافتنی می‌نمایند.
اقرار می‌کنم در ایام نوجوانی و جوانی، یادداشت‌های آقا جلال را دوباره و چند باره می‌خواندم و بعد هم که تجمیع می‌شد و در هیات کتاب، جامه‌ای نو بر تن می‌کردند باز می‌خواندم و چیز یاد می‌گرفتم؛ عمدتا به دلیل شیرین و روان نوشتن (که تقریبا صفت مشترکِ نویسندگان آن دوره‌ی اطلاعات بود) به‌علاوه زاویه دید دقیق و مکاشفه‌ای، طنر لطیف، تلمیحات و قدرتی خاص در جعل واژگان که از ویژگی‌های قلم آقاجلال است. اواخر دهه شصت افتخار ملاقات با این شخصیت آرمانی دست داد. از او دعوت کردیم چند جلسه با تحریریه روزنامه قدس -که به‌تازگی راه افتاده بود- داشته باشد و لازم به ذکر نیست که از محضرش چیزهای بیشتری یاد گرفتم.(آن وقت‌ها اسم کارگاه تجربه و این چیزها باب نشده بود ولی کارکرد آن جلسات، همین بود) ارتباط ما ادامه داشت تا این که اوایل دهه ٧٠ مدیرکل مطبوعات داخلی شدم که او با آن طنز چند پهلوی خود می‌گفت همه ما مطبوعاتی‌ها نیروی «انتظامی» هستیم! شما عزیزانی که با آقا جلال حشر و نشر داشته‌اید که حتما بیش از این کمترین بوده است صفاتی برجسته در او سراغ دارید که این صفات پربسامدترند: خوش‌محضر، ادیب، با دانش، فروتن، بی‌ادعا و خیرخواه. می‌خواستم متعادل را هم بنویسم ولی دیدم تعادل، نتیجه ذاتی برخی از همان صفات است. ممکن است بگویید پس چرا فروتنی و بی‌ادعایی را که می‌توانند مقارن یکدیگر باشند آورده‌ای؟ پاسخم این است که تواضع‌فروشی، فروتنی و بی‌ادعایی ظاهرا مرتبط بایک موضوع‌اند ولی آدم بی‌ادعا اصلا خود را نمی‌بیند تا بخواهد تصمیم بگیرد که منم‌منم کند یا فضل و برتری خود را بپوشاند. سرانجام این که جلال رفیع مصداق این سخن شیخ اجل است:

در صورت و معنی که تو داری چه توان گفت
حسن تو ز تحسین تو بسته‌ست زبان را برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1879318

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: حسین انتظامی مطبوعات رسانه روزنامه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۶۶۹۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یادداشت| اینوتکس؛ صحنه‌ای جهانی برای نوآوری ایرانی

خبرگزاری علمی و فناوری آنا، نوید فرخی؛ رویداد بین‌المللی اینوتکس هر ساله در پارک فناوری پردیس برگزار می‌شود. این نمایشگاه (در کنار رویدادهایی از این دست) می‌تواند نقش مهمی در شکل‌دهی آینده ایران به ‌عنوان یک قطب علمی جهانی ایفا کند. اهمیت این رویداد از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است زیرا فرصتی دست می‌دهد تا محققان، کارآفرینان و نوآوران برای تبادل ایده‌ها گرد هم ‌آیند.

اینوتکس به عنوان یکی از رویدادهای بزرگ فناوری کشور، صرفاً نمایش آخرین پیشرفت‌های فناوری داخلی نیست. این رویداد با مجموعه‌ای از کارگاه‌ها، سمینارها و پانل‌ها، بر انتقال دانش و ارتقای مهارت‌های جامعه علمی ایران اثرگذار است و تعاملات کارشناسان داخلی و بین‌المللی به واسطه آن تسهیل می‌شود. از سوی دیگر این نمایشگاه نه تنها تعهد ایران را به نوآوری علمی به نمایش می‌گذارد، بلکه می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصاد کشور ایفا کند. ازاین‌رو باید اینوتکس را یک عامل راهبردی برای تحقق جاه‌طلبی‌هایِ به‌حقِ علمی کشور تلقی کرد.

اهمیت علمی اینوتکس برای ایران

اینوتکس در حال با حضور صدها شرکت دانش‌بنیان و برگزاری ده‌ها رویداد جانبی در حال برگزاری است. این نمایشگاه نه تنها آخرین پیشرفت‌های فناوری را به نمایش می‌گذارد، بلکه در ذات خود به عنوان یک کاتالیزور برای رشد جامعه علمی ایران عمل می‌کند و به تقویت پژوهش، همکاری و فرصت‌های آموزشی در قلمرو علم منتهی می‌شود.

اینوتکس می‌تواند در پیشبرد تحقیق و توسعه داخل کشور نقش‌آفرین باشد زیرا با فراهم کردن بستری برای نمایش دستاوردهای علمی و فنی، دانشمندان و محققان داخلی را تشویق می‌کند تا مرزهای آنچه را که از نظر علمی امکان‌پذیر است به جلو سوق دهند. از سوی دیگر پژوهشگران با حضور در این نمایشگاه می‌توانند آخرین دستاوردها در زمینه‌هایی مانند نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، فناوری اطلاعات و.... را که برای پیشرفت علمی هر کشوری بسیار مهم هستند دنبال کنند و با مدل‌های نظری مرتبط آشنا شوند.

این رویداد سالانه ضمناً فناوران را قادر می‌سازد تا دستاورد خود را به مخاطبان گسترده‌تری از جمله همکاران بین المللی به نمایش بگذارند. قرار گرفتن در معرض دید جهانیان امکان بازخورد گرفتن (برای بهبود نوآوری‌ها) و تعاملات بین المللی مقدور می‌سازد.

آموزش و توسعه مهارت‌ها

مؤلفه آموزشی اینوتکس به همان اندازه جنبه نمایشگاهی آن قابل توجه است. این رویداد از طریق برنامه جامع کارگاه‌ها و سمینارها، نقش مهمی در آموزش علاقه‌مندان و جامعه علمی ایران ایفا می‌کند. موضوعات نشست‌ها اغلب شامل آخرین یافته‌های تحقیقاتی، فناوری‌های نوظهور و تکنیک‌های جدید در تحقیقات آزمایشگاهی و میدانی است.

این جلسات آموزشی به پر کردن شکاف بین دانش نظری و کاربردی کمک می‌کند و برای دانشجویان و متخصصان جوانی که به دنبال ورود به حوزه‌های تحقیقاتی هستند سودمند است. کارشناسان تجربیات عملی خود را آموزش می‌دهند. محتوایی که در اینوتکس رد و بدل می‌شود عموماً به راحتی در محیط‌های آموزشی سنتی در دسترس نیست، در نتیجه کیفیت کلی آموزش علمی در ایران نیز افزایش پیدا می‌کند.

افزایش همکاری بین دانشمندان

یکی از کمک‌های اینوتکس به سپهر علمی در ایران، گرد هم آوردنِ مغزهای متفکر رشته‌های مختلف علمی است. در کارگاه‌ها، سمینارها و میزگردهای این رویداد افراد شاخص و کارشناسان داخلی و بین‌المللی حضور دارند که فرصت خوبی را برای علاقه‌مندان فراهم می‌کند تا مستقیماً با همکاران خود در زمینه‌های علمی ارتباط بگیرند.

چنین تعاملاتی برای تبادل ایده‌ها کلیدی است و می‌تواند منجر به پروژه‌های تحقیقاتی پیشگامانه شود. برای مثال سمیناری راجع به فناوری‌های تجدیدپذیر می‌تواند محققان انرژی خورشیدی را با کارشناسان دیگر مرتبط کند و منجر به همکاری‌هایی شود که بهره‌وری این فناوری را متناسب با شرایط آب‌وهوایی کشور افزایش دهد.

نمایش نوآوری‌های داخلی

اینوتکس همچنین به عنوان کانونی برای نمایش استعدادها و نوآوری‌های علمی کشور به جهانیان عمل می‌کند. این رویداد با منعکس کردن فناوری‌ها و تحقیقات داخلی، به بهبود دیدگاه بین‌المللی نسبت توانمندی‌های علمی ایران می‌تواند کمک کند. این امر نه تنها برای جذب علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاری جهانی ضروری است، بلکه به ایجاد غرور ملی و انگیزه در میان دانشمندان جوان کشور کمک می‌کند.

دستاوردهای به نمایش درآمده در اینوتکس می‌تواند به راه‌حل‌های عملی برای رسیدگی به چالش‌های ملی و منطقه‌ای، مانند کمبود آب و بهره‌وری انرژی منجر شود. این راهکارها نه تنها به پاسخ‌دهی علمی به نیازهای بومی می‌انجامد، بلکه سهم ایران را در بحث‌های فناورانه جهانی مسجل می‌کند.

حمایت از فرهنگ علم و نوآوری

اینوتکس می‌تواند فرهنگ علم و نوآوری را در ایران بپروراند و روحیه تحقیق و حل مسئله را در بین محققان و عموم مردم شدت بخشد. رویدادهایی از این دست از چهره خشک علم آشنا‌زدایی می‌کنند و آن را برای جوانان جذاب جلوه می‌دهد. همچنین به پرورش نسل بعدی دانشمندان ایرانی کمک می‌کنند.

در مجموع این رویداد یک کاتالیزور برای پیشرفت علمی در ایران است که تحقیق و توسعه را شتاب می‌دهد، همکاری‌ها را می‌افزاید، آموزش را تقویت می‌کند، مهارت‌ها را بهبود می‌بخشد، نوآوری‌های ایرانی را به نمایش می‌گذارد و در نهایت از فرهنگ پویای علم و نوآوری حمایت می‌کند.  

 

انتهای پیام/